|
نقد و بررسی میزان هم آوایی مدخل "آیات شیطانی" با منابع اهل سنت در دایره المعارف لایدن
|
مریم فرضی*   ، عباس همامی |
|
|
|
چکیده: (3474 مشاهده) |
| مدخل "آیات شیطانی" نوشته‌ی یکی از خاورشناسان به نام "شهاب احمد" است که در دائره‌المعارف قرآنی لایدن به چاپ رسیده است، نویسنده مدخل با مراجعه‌ای که به منابع تفسیری و گزارشهای روایی اهل سنت داشته است به بررسی تاریخ افسانه غرانیق پرداخته است "شهاب احمد" در مقاله خود پس از ذکر نامها و نامگذاران این جریان به آیات و متون تفسیری اشاره کرده است و گزارش‌هایی از منابعی که تحلیل‌هایی بر آن وارد نموده‌اند و نیز شمه‌ای از ارزیابی آنها را بیان کرده است و در نهایت نیز، انعکاس آن در دوران معاصر و در منابع مسلمانان را به تصویر کشیده است ضمن آنکه نویسنده در بخشی از سخن خود با استفاده از قرینه عصمت، در کنار نقل گسترده‌ای که از ماجرا ارائه می‌دهد چنین گزارش می‌کند که ماجرا نمی‌تواند آنگونه که نقل شده است رخ داده باشد. در مورد منابع مقاله، "شهاب احمد" به تفاسیر مفسرانی چون طبری، ابن کثیر، ابن عربی، ابوحیان فخررازی، جلالین و... مراجعه داشته است. تفاسیر ناقل و نافی شبهه در منابع وی دیده می‌شود و تلاش کرده ـ هرچند به تناقض‌گویی روی آورده ـ تا دیدگاههای دو گروه را منعکس نماید. این نوشتار به نقد و ارزیابی مدخل یادشده پرداخته است، با این رویکرد که بررسی دیدگاههای خاورشناسان لایدن در حوزه‌ی آموزه‌های دینی به ویژه مباحث قرآنی که مربوط به انبیای راستین بوده است، فضای فکری و انگیزه‌های اندیشمندان غیر مسلمان را تا اندازه‌ای پیش روی مسلمانان قرار می‌دهد؛ به علاوه تلاش می‌شود در ادامه‌ی تحلیل و بررسی دیدگاههای نویسنده، به میزان هم‌آوایی و هم سویی دیدگاههای مندرج در مدخل با منابع اهل سنت نیز پرداخته شود و نیز پس از بررسی سند و محتوای کلی منابع بهره‌برداری شده در مدخل، به قرآن، روایات و بدیهیات عقلی مراجعه و در نهایت توجیهات ناقلان گزارش‌ها، مورد کنکاش و تحلیل قرار خواهد گرفت. |
|
| واژه‌های کلیدی: خاورشناسان، شهاب احمد، مدخل، آیات شیطانی، عصمت، هم‌آوایی با اهل سنت |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1398/4/11 | پذیرش: 1398/4/11 | انتشار: 1398/4/11
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
